آشپزی – طرز تهیه سمنو در منزل را می توانید با کمی دقت در نکات ریزی که طریقه درست کردن سمنو دارد یاد بگیرید. درست کردن سمنو در منزل بسیار جذاب است.
بساز و بفروش| بپز – سمنو (Samanu) یک دسر فوق العاده خوشمزه ایرانی است که طرفدارهای فراوانی خصوصاً در نزدیکی های ایام نوروز دارد. با این که طرز تهیه سمنو در منزل بسیار وقت گیر است اما به شیرینی طعم سمنو بعد از پخت می ارزد. سمنو یکی از سین های سفره هفت سین است که در شهرهای مختلف ایران علاوه بر سفره هفت سین به عنوان نذری هم پخته می شود.
اگر شما هم عاشق سمنو هستنید یا برای تزئین سفره هفت سین نیاز به سمنو دارید بهتر است که خودتان دست به کار بشوید و این دسر خوشمزه را درست کنید؛ چرا که سمنوهای موجود در بازار اغلب حاوی مقدار زیادی شکر هستند و شما اصلاً از مراحل تولید آن ها خبر ندارید. ضمن این که سمنوهای بازاری اغلب به صورت فله ای فروخته می شوند. پس یا خودتان سمنو بپزید یا این که آن را از افراد مطمئن خریداری کنید.
مواد لازم برای تهیه سمنو خانگی
- گندم با پوست: نیم کیلوگرم
- آرد گندم: یک کیلوگرم
- آب: به مقدار کافی
- مدت زمان آماده سازی: سه الی چهار روز
- کالری سمنو: یک لیوان (معادل 9 قاشق) 180 کالری (برای سوزاندن این کالری باید 1 ساعت و 3 دقیقه و 32 ثانیه پیاده روی کنید)
- طبع سمنو: گرم و معتدل
طرز تهیه سمنو در منزل
دستور العمل طرز تهیه سمنو در منزل را باید از گندم شروع کنیم. گندم ها را با دقت تمیز کرده و دانه های شکسته شده را که جوانه نخواهند زد جدا کنید.
گندم های تمیز شده را به خوبی با آب سرد بشویید.
به مدت سه روز آنها را در آب خیس کنید به طوری که به اندازه بند انگشت روی گندم ها آب باشد. طی این مدت چند بار آب آن را عوض کنید تا گندم ها جوانه بزنند.
ظرف مورد نظر را در جایی دور از نور مستقیم خورشید در دمای معمولی نگه دارید.
بعد از آن که نوک گندم ها به سفیدی زد و جوانه زدن گندمها شروع شد آنها را آبکش کنید و همانطور که توی آبکش هستند روی آن ها کمی آب سرد بریزید. صافی را در محلی قرار دهید تا آب گندم ها به خوبی خارج شود.
سپس گندم ها را لای دستمال پارچهای تمیزی بپیچید و پارچه را درون ظرف مناسبی در محلی به دور از نور خورشید با دمای معتدل قرار دهید.
روزی دو مرتبه آب روی دستمال پارچه ای بپاشید. توجه داشته باشید که آب زیادی روی پارچه نریزید و فقط پارچه را مرطوب کنید (آب زیاد باعث ترش شدن گندم ها می شود).
هنگامی که ریشه های گندم درآمدند آنها را روی پارچه تمیزی که درون سینی قرار داده اید پهن کنید و با استفاده از پارچه نمدار دیگری روی گندم ها را بپوشانید. پارچه رویی را هر از گاهی مرطوب کنید.
بعد از حدود 2 روز ریشه سفید گندم ها ظاهر می شود و در این مرحله گندم ها برای تهیه سمنو آماده شده است.
گندم ها را درون چرخ گوشت ریخته و دو بار آنها را چرخ کنید تا کاملا له شود.
هشت لیوان آب ولرم روی گندم های چرخ شده بریزید و گندم ها را ابتدا درون آبکش فلزی درشت بریزید و سپس از یک صافی پارچه ای عبور دهید تا آب و شیره آنها از صافی رد شود.
گندم های باقی مانده در صافی را به خوبی فشار دهید تا شیره آنها به خوبی از گندم ها خارج شود.
تفاله های گندم را در ظرف مناسبی بریزید و دو لیوان آب روی تفاله ها ریخته و دوباره آن را صاف کنید.
آرد گندم را داخل قابلمه بریزید و سپس عصاره به دست آمده را با مقداری آب مخلوط کنید و روی آرد گندم بریزید و آرد را به خوبی در شیره گندم حل کنید تا رقیق شود.
قابلمه را روی شعله گاز قرار دهید و مرتب محتویات درون قابلمه را بدون وقفه هم بزنید تا مایع سمنو بعد از 30 الی 40 دقیقه به جوش بیاید و تیره و غلیظ شود و به شکل حلوا درآید.
در این مرحله شعله گاز را متوسط می کنیم تا آب اضافه سمنو بخار شود.
در این مرحله دیگر نیازی نیست که مدام سمنو را هم بزنید و هر چند دقیقه یک بار که آن را هم بزنید کفایت می کند.
بعد از حدود 2 ساعت درب قابلمه را با یک دم کنی روی آن بگذارید تا سمنو دم بکشد. شعله گاز در این مرحله باید تا حد امکان کم باشد تا رنگ سمنو تیره شود.
بعد از یک تا یک و نیم ساعت سمنو به رنگ و غلظت مناسب خواهد رسید. در طول این مدت هم می توانید گاهی سمنو را هم بزنید تا ته نگیرد.
اگر مقدار سمنوی شما کم است و در قابلمه کوچکتری آن را پخته اید می توانید قابلمه سمنو را به مدت یک ساعت درون فر قرار دهید تا آماده شود.
نکات ضروری برای تهیه سمنو در منزل
- گندم های سمنو باید از نوع خوب و مرغوبی باشند تا بتوانند جوانه بزنند.
- در آب و هوای گرم، خیس کردن گندم به مدت دو روز کفایت می کند.
- بهتر است در زیر گندم هایی که در پارچه میریزید، آبکش یا صافی قرار بدهید.
- جنس دستمال پارچهای باید نخی باشد و همواره مرطوب بماند.
- برای آرد سمنو می توانید از یک دوم آرد جوانه گندم نرم شده استفاده کنید که آرد جوانه گندم را باید به خوبی الک کنید. استفاده از این آرد در تهیه سمنو شیرینی طبیعی سمنو را بیشتر می کند.
- به منظور خوش رنگ شدن سمنو، هنگام طبخ از ظروف مسی و قاشق چوبی استفاده کنید.
- دم کردن سمنو در کیفیت آن بسیار موثر است، سمنو را باید روی شعله با حرارت ملایم دم کنید.
- می توانید در تهیه سمنو از بادام، گردو، پسته و فندق استفاده کنید، که باید قبل از دم کردن سمنو به آن اضافه کنید.
- هرگز اجازه ندهید که گندم ها به مرحله سبز شدن برسند زیرا شیرینی سمنوی شما کم میشود.
- اگر بلافاصله بعد از درآمدن جوانه های گندم فرصت کافی برای تهیه سمنو ندارید میتوانید جوانه ها را درون یخچال بگذارید. با این کار جلوی رشد بیشتر جوانه های گندم را میگیرید و جوانه ها نیز درون یخچال تا چند روز سالم خواهند ماند.
خاصیت سمنو چیست؟
سمنو بدون آن که شیرین کننده ای به آن اضافه بشود طعم بسیار شیرینی دارد زیرا طی فرایند پخت سمنو نشاسته تبدیل به مالتوز می شود که یکی از قندهای شیرین است. سمنو علاوه بر ویتامین های مختلف A، K، E و ویتامین های گروه B سرشار از فسفر، کلسیم، پتاسیم، آهن، روی، مس و… هم می باشد.
از مهمترین خواص سمنو عبارتند از:
- تقویت اعصاب
- کمک به سلامت پوست و جلوگیری از ریزش مو
- کمک به هضم در دستگاه گوارش
- جلوگیری از پوکی استخوان
- کمک به رشد مغزی کودکان
- خون سازی و تنظیم هورمون های بدن
