قالی بافی – خواندن نقشه کامپیوتری تابلو فرش کار بسیار آسانی است ولی نیاز به دقت دارد. برای خواندن نقشه کامپیوتری باید گره ها را بر اساس کدهای نقشه ببافید.
بساز و بفروش (B&B) | بباف – اگر شما هم از طرفداران هنر قالی بافی هستید حتما با اصطلاح نقشه کامپیوتری تابلو فرش برخورد کرده اید. این نقشه که با نام های نقشه کدبندی و عددی هم شناخته می شود نوعی روش برای بافتن تابلو فرش های دستباف است. در روش سنتی نقشه فرش بر روی صفحه شطرنجی کشیده می شود و قالیباف باید از روی آن، فرش دستباف را گره به گره جلو می رفت اما با دیجیتالی شدن زندگی روزمره، هنر قالیبافی هم از این تغییر مستثنا نبود و طراحی نقشه تابلو فرش های دستباف به کمک رایانه انجام شد که مورد استقبال هنرمندان قرار گرفت. با کامپیوتری شدن نقشه تابلو فرش ها تنوع رنگ های مورد استفاده در تابلو فرش بسیار زیاد شد و رنگ های شیمیایی برای بافت آن ها به کار گرفته شد. پیش از این ابزار قالی بافی را به شما آموزش داده بودیم. در این مقاله قصد داریم تا شما را با روش خواندن نقشه کامپیوتری تابلو فرش آشنا کنیم.
مقدمات خواندن نقشه کامپیوتری تابلو فرش
قبل از این که خواندن نقشه کامپیوتری تابلو فرش را شروع کنید باید مقدمات کار را فراهم کنید. این مقدمات عبارتند از:
- کدبندی رنگ ها
- کدبندی چله قالی
کدبندی رنگ ها برای خواندن نقشه کامپیوتری
برای آن که بتوانید به صورتی صحیح نقشه کامپیوتری قالی را بخوانید ابتدا باید رنگ ها را کدبندی کرده و نخ های موجود را کلاف بندی و رنگ ها را طبق پالت رنگ نقشه فرش، شماره گذاری کنید.
شما می توانید حتی مانند نمونه زیر تکه چوبی تهیه و اندازه گیری کنید و سوراخ هایی در آن به وجود بیاورید سپس از عدد یک تا 100 شماره گذاری کرده و نخ های خود را از آن بیرون بیاورید.
کدبندی چله قالی برای خواندن نقشه کامپیوتری
بعد از تمامی این مراحل به مرحله کدبندی دار قالی چله کشی شده می رسید. یکی از دلایل کدبندی دار قالی به علت راحتی کار شماست تا بتوانید به سریعترین شکل، شماره رنگ را پیدا کرده و در جای مخصوص خودش ببافید و گره بزنید. تعداد گره هر نقشه در صفحه اول نقشه کامپیوتری آمده است و بر اساس آن باید چله خودتان را تقسیم بندی کنید.
برای تقسیم بندی می توانید از برچسب یا ماژیک استفاده کنید. اگر از ماژیک استفاده می کنید سعی کنید دو رنگ متفاوت باشد به طوری که هر واحد 10 تایی چله را با یک رنگ مشخص کنید و به واحد 50 و 100 و… که رسیدید از رنگ دیگری استفاده کنید.
برای شروع تقسیم بندی چله به ترتیب زیر پیش بروید:
- از سمت چپ دار قالی شروع کنید.
- از 5 گره اول سمت ابتدا و انتهای دار قالی صرفنظر کنید و کار شمارش را از گره شماره 6 سمت چپ به عنوان اولین گره آغاز کنید.
- به گره شماره 10 که رسیدید یا اولین واحد 10 تایی، آن را با ماژیک و برچسب عدد 10 مشخص کنید.
- واحد 10تایی بعدی را هم مشخص کنید و عدد 20 را بچسبانید.
- به همین صورت تا انتهای چله را شماره بندی کنید.
- در اینجا می توانید از برچسب های شماره گذاری برای تقسیم بندی چله استفاده کنیم که کار را آسان تر خواهد کرد.
بعد از فراهم آوردن این مقدمات می توانید به سراغ مرحله نقشه خوانی فرش کامپیوتری بروید.
نقشه کامپیوتری تابلو فرش
وقتی که شما یک نقشه کامپیوتری تابلو فرش را دریافت می کنید در اولین صفحه آن اطلاعات اصلی نقشه آمده است.
این اطلاعات شامل موارد زیر است:
- نمای کلی طرح فرش کامپیوتری
- کد رنگ ها
- تعداد رنگ به کار رفته در نقشه
- تعداد مقاط (هر 12000 گره را یک مقاط می گویند)
- ابعاد تابلو فرش
- تعداد رجشمار
- تعداد گره
جدول مربوط به کد رنگ ها شامل کد رنگ، نمونه رنگ، تعداد گره به کار رفته می باشد. در نقشه از این کد، وزن مورد نیاز از این نخ و… که با این اطلاعات مشخص می شود که چه رنگ هایی و به چه میزان برای بافت نقشه کامپیوتری مورد نظر نیاز دارید.
روش خواندن نقشه کامپیوتری تابلو فرش
هر نقشه کامپیوتری تابلو فرش شامل موارد زیر است:
در قسمتی از نقشه کلمه رج یا لایه دیده می شود که یک عدد جلوی آن آمده است. این عدد از 1 شروع می شود و به تعداد رج های تابلو فرش شما ادامه پیدا می کند. منظور از رج یا لایه شماره 1، اولین رجی است که در پایین قرار دارد و شما قرار است بافت فرش را با آن شروع کنید.
وقتی که در نقشه کامپیوتری، شماره رج مشخص شد، داخل قسمت مربوط به شماره هر رج اطلاعات مربوط به آن رج وجود دارد که شامل شماره رنگ ها می شود. آموزش را با یک مثال ادامه می دهیم. در نقشه کامپیوتری که در زیر آمده می بینید که رج یا لایه شماره 6 و اطلاعات مربوط به کد رنگ های آن آورده شده است:
عددی که به عنوان ارتفاع در کنار شماره رج یا لایه آمده اندازه طولی رج با توجه به رجشمار است و واحد آن به سانتیمتر می باشد. این عدد به شما کمک می کند تا ارتفاع فرش دستباف دستتان بیاید. اگر در یک رج به ارتفاع مورد نظر آن رج نرسیدید نشان می دهد که شما دفه را محکم می کوبید ولی اگر از ارتفاع گفته شده جلو زده اید باید در رج های بعدی دفه را محکم تر بکوبید و یا پود نازکتری باید به کار بگیرید.
ممکن است بعضی از کد رنگ ها در یک رج بخصوص وجود نداشته باشد. مثلا در تصویر بالا کد رنگ های 1 الی 5 وجود ندارد ولی کد رنگ های 6 الی 12 وجود دارد.
وقتی بخواهیم اطلاعات هر رج را بررسی کنیم می بینیم که کد یک رنگ آمده و جلوی آن تعدادی عدد وجود دارد. این اعداد شماره گره هایی هستند که باید با این کد رنگ بافته بشوند.
همانطور که در مثال بالا می بینید. در لایه یا رج شماره 6 کد رنگ 6 را باید فقط در گره شماره 1 بافت. نکته دیگر این که در بین بعضی از شماره گره ها از خط تیره (-) استفاده شده است؛ مثلا برای کد رنگ هفت آمده است «8 – 2». این به معنای آن است که باید گره های 2 الی 8 با کد رنگ 7 بافته شود.
در بعضی از نقشه ها به جای خط تیره از سه نقطه (…) استفاده می شود که همان معنی خط تیره در نقشه بالا را می دهد.
نکته دیگر این که گره شماره 1 در هر رج در بعضی از نرم افزارها یا نقشه های کدبندی گرهی است که در سمت چپ قرار دارد و مسیر بافت از چپ به راست است و در بعضی از نقشه ها گرهی است که در سمت راست قرار دارد و مسیر بافت از راست به چپ است.
اگر یک رج را تا انتها بافتید و متوجه شدید که بعضی از گره ها بافته نشده است باید به نقشه کامپیوتری مراجعه کنید و شماره گره مورد نظر را پیدا کنید و با کد رنگ گفته شده آن را ببافید.
مزیت این روش از نقشه خوانی فرش کامپیوتری این است که نیازی به تغییر رنگ مداوم توسط شما نیست و می توانید یک رنگ را تا زمانی که همه گره های مربوط به آن را نبافته اید زمین نگذارید. در این روش دقت و سرعت شما بالا می رود و به علت نزدیک بودن طیف های رنگی دچار خطای دید نمی شوید.
فیلم آموزش خواندن نقشه کامپیوتری تابلو فرش
در ویدئوی زیر به طور کامل نحوه خواندن نقشه کامپیوتری تابلو فرش به شما آموزش داده شده است:
امیدواریم که این آموزش توانسته باشد تمام ابهامات شما در زمینه خواندن نقشه کامپیوتری تابلو فرش را برطرف کند. اگر سوال یا نظری در این باره دارید حتما در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.
سایت بساز و بفروش حامی مشاغل خانگی و هنرهای دستی است شما از تک تک مقالات سایت ما می توانید برای درآمدزایی الگو بگیرید و با عضویت و راه اندازی فروشگاه اختصاصی در سایت بساز و بفروش محصولات دست ساز هنری تان را به فروش برسانید.
اگر از جمله کاربرانی هستید که به دنبال هنرمندی برای بافتن تابلو فرش با طرحی خاص می گردید می توانید از طریق گزینه «سفارش ساخت کالا» الگوی خودتان را در اختیار هنرمندان سایت قرار دهید تا در کمترین زمان برای شما آماده کنند.
من اینه گلیم فرش بافتم از شما میخوام سفارش دارین بگین چی میخوای شب عیدی سفارش بگیرم
بسیار عالی بود. مخصوصا رد کردن نخ از اون تخته چوبی… ممنون بابت اموزش خوبتون
ممنونم ،آموزشهای مفید و خوبی بود.